National Library of Sweden, A 11
Legislative texts for the Birgittine order: Regula Salvatoris. Petrus Olavi, Additiones ad regulam Salvatoris. Declaraciones dominorum. Liber usuum
Sweden, Vadstena monastery, 15th century, second half
i, 87, i' ff.
280 × 180–210 mm
3 units
Latin
Unit 1
1
(ff. 2r–11v)
Alphabetical index
Legem statuit ei in via quam elegit Elegimus namque non tamen latam viam mandatorum dei ymmo artam semitam consiliorum que ergo nobis statuta est in legem seruandam ad salutem Hec via et semita electa continentur in regula sancti saluatoris, et Augustini, addicionibus prioris, declaracionibus doctorum, libro vsuum, et actis capituli hec omnia in tabula
ABbatissa eligatur et sit caput et domina omnium
Christus ihesus est dator regule sancte huius ordinisque fundator 1 b c Ipse enim est principium et finis alpha et o deus et homo ipsi honor et gloria in seculis
The index refers to the contemporary foliation and paragraphs in the manuscript.
2
(ff. 12r–24v)
Regula Salvatoris (The Birgittine Rule, the first person version)
Regula sancti saluatoris in prima persona. Narratur hic modus qualiter domina Birgitta habebat reuelaciones diuinas (...) Capitulum 1 prologi
In dominio Regis noruegie qui est ad septentrionem omnium regium
…ego autem perficiam dum mihi placuerit
Explicit regula saluatoris. Amen
Eklund (1975), pp. 100–139.
3
(ff. 25r–28v)
The Rule of St Augustine
Regula sancti Augustini episcopi
ANte omnia fratres karissimi diligatur deus deinde proximus
vt ei debitum dimittatur et in temptacionem ne inducatur Amen
Verheijen (1967), pp. 417–437.
4
(ff. 28v–39v)
Additions to the Rule
Incipiunt addiciones domini prioris petri ad regulam saluatoris Et primo de gradibus seu signis vere dilectionis. Capitulum primum
HWmilitas vera est timere deum omni hora non amare propriam voluntatem
Sorores sepeliantur in ambitibus et in ecclesia infra crates Et similiter fratres. Amen
Nyberg (1972-1974), pp. 42–106.
5
(ff. 39v–42r)
Excerpts from St. Birgitta, Revelaciones Extravagantes
Sequntur reuelaciones pertinentes ad statuta Et primo de organis non habendis
Christus loquitur filii israel quia carnales erant multa
...et confessori in spiritualibus. Amen.
6
(ff. 42r–42v)
Rules for deacons and subdeacons in the Birgittine Order
Dyaconus et subdyaconus sic ministrabunt induti ad missas
Dyaconi ministrabunt vicissim ad altaria secundum ordinem suum
Item dyaconus thurificabit omnem inhabitacionem fratrum in vigilia natiuitatis christi et vigilia epyphanie domini finitis vesperis
f. 43r Blank page.
7
(ff. 43v–59v)
Constitutio Vadstenensis
Hec est constitucio Watzstenensis qualiter diuinum officium et festa seu solemnitates debent obseruari in monasterio
SIcut regula sancti saluatoris precipit fratres clerici
...vt in illo legat vel studeat sub horis vel in missa. Amen.
8
(ff. 59v–62v)
Declaraciones dominorum
Declaraciones dominorum de nuceria cardinalis Vrbeuetani alfonsi et aliorum vt infra patet. de roma misse
HIc continentur declaraciones dubiorum missorum de monasterio sancte Marie in Vastzenom
Videtur quod cum consilio sui proprii confessoris ipse enim diligencius examinauerat consciencias earum Amen
Expliciunt declaraciones dominorum prius positorum super regulam sancti saluatoris
Unit 2
1
(ff. 63r–82r)
Liber usuum (The Customary of the Vadstena Brothers)
Ihesu christi nomine inuocato humiliter et deuote Incipit prologus in librum vsuum fratrum monasterii sancte marie virginis et birgitte in Vatzstenom
QVoniam exemplo primitiue ecclesie congregacionisque fidelium
vt notatur super verbo nigrorum supra et secundum Iohannem andree
Risberg (2003), pp. 77–198.
Unit 3
1
(ff. 83r–88v)
Confirmation of the decisions made at the Birgittine general chapter in Gnadenberg 1487
Vilhelmus dei gracia Eystetensis alias Aureatensis ecclesie Episcopus Sacrosancte Maguntinensis Sedis Cancellarius
signavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum.
Support
Endleaves
Support 1
LCI, RCI
280 ×
210 mm
Parchment
ff. 1r–1v
280 ×
180 mm
Parchment
ff. 89r–89v
280 ×
190 mm
Parchment
Foliation
Modern foliation in pencil takes account of the two flyleaves. Secundo folio: Benedicciones palmarum
Layout
Script
Additions
Endleaves
(LCI)
Top in pencil, in a modern hand: ‘A 11. Regula S. Salvatoris in prima Persona’. Top left corner: National Library sticker, in black ink: ‘A 11’.
Below, in brown ink, in a modern hand: ‘N 93’.
Below, in brown ink, in a medieval hand: a reference to the contents of the volume: ‘Hiis diebus confessor ministrabit sororibus corpus Christi’ followed by a list of days.
(ff. 89r–89v)
Prayers, most likely a contemporary addition. Incipit: ‘(R)epelle a nobis’. In the margin in light brown ink.
(RCI)
Middle, in dark ink, annotations by a later scribe, possibly 16th or 17th century. Bottom right, in brown ink: the name ‘Lars Hanson’ followed by a sentence in Swedish.
Unit 2
Unit 3
(ff. 85r–87v)
In the margin, annotations and pointing hands by a contemporary scribe, perhaps the same hand as the main text.
Decorations
Textblock:
(f. 1r): Bookmark in brown leather sewn on to page.
Unit 1
Red initials over 2-3 lines; capitals touched with red.
Unit 2
Red initials over 3-5 lines, some with pen-drawn decoration; capitals touched with red.
Unit 3
Red initials over 2-5 lines; capitals touched with red.
(f. 88v): Drawing, possibly a monstrance.
(f. 83r): Traces of a bookmark.
Binding
Original late medieval binding. Light brown leather over wooden boards. Metal catches remaining on LCO and RCO. Five raised bands on the spine. Two bosses of bone (traces of a third) on RCO. Spine, from top to bottom: in brown ink, ‘EE’, middle in brown ink: ‘95’, bottom, stamped in gold: ‘A 11’, below traces of a label, in brown ink: ‘A 11’.
285 × 220 × 45 mm
Leather heavily torn.
Provenance
The Antiquities Archive. Current signum, A 11, first established in Helin’s catalogue from the 1720s (U 91:2:2). Also mentioned in the following catalogues and inventories: U 90:2, f. 8v, ‘no. 93’; U 90:4, p. 44, ‘no. 95’.
Acquisition
Statement of Responsibility
Cataloguing: Anna Wolodarski, Elin Andersson
Sponsor: Medieval Latin Manuscripts in the National Library: Cataloguing and Digitization, National Library of Sweden
Internal Identifiers
Permalink: https://www.manuscripta.se/ms/101063
Last revision: 2023-05-16